Polska w Neapolu
Polska na 5! w Neapolu
1-6 maja 2022
Projekt "Polska na 5!", przeprowadzony we Włoszech, obejmował cykl zajęć i popularnonaukowych wykładów poświęconych polskim noblistom oraz językowi i kulturze polskiej. Uniwersytet im. Jana Długosza reprezentowali: prof. dr hab. Adam Regiewicz, dr hab. prof. UJD Barbara Szargot, dr hab. prof. UJD Violetta Jaros i dr Ewelina Mika; w projekcie wziął też udział prof. dr hab. Maciej Szargot z Uniwersytetu Łódzkiego. Z ramienia Uniwersytetu L'Orientale w Neapolu zajęcia koordynował prof. Andrea De Carlo. Zajęcia przeprowadzono w ramach programu „Promocja Języka Polskiego" Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Program Tygodnia kultury i języka polskiego przygotowali i zrealizowali pracownicy Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie wraz z Uniwersytetem L'Orientale w Neapolu.
Tydzień kultury polskiej i języka polskiego w Neapolu został zainicjowany w niedzielę 1 maja w Lago Patria pod Neapolem w Sobotniej Szkole Kultury i Języka Polskiego. Spotkanie zorganizowane przez tamtejszą Polonię poświęcone było obchodom 3 maja (jako Dnia Polonii i Polaków Zagranicą), na które zaproszono także polskich naukowców z Częstochowy - Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza oraz z Łodzi - Uniwersytetu Łódzkiego. W obchodach uczestniczyli także polscy żołnierze NATO: płk. Mariusz Kasprzyk i kmdr por. Grzegorz Hadam oraz p. konsul Rzeczypospolitej Polskiej we Włoszech, Agata Ibek-Wojtasik, szef wydziału konsularnego Ambasady RP w Rzymie.
Na zdjęciu: rozwijanie flagi z okazji Święta Konstytucji 3 Maja w Lago Patria.
Podczas całodzienych obchodów Święta Narodowego realizujący program NAWY „Polska na 5" powiązali swoją obecność dydaktyczną z działaniami na rzecz społeczności polskiej we Włoszech. Prof. Adam Regiewicz wygłosił w ich ramach wykład poświęcony polskiej muzycznej kulturze popularnej i jako wykonawca wziął udział w koncercie polskich piosenek, włączając prezentowany repertuar grany z włoskimi muzykami w wykład. Ten element performatywny w widocznym stopniu przybliżył elementy kultury polskiej i uczynił ją żywszym przekazem.
Na zdjęciach: Wykład promocyjny oraz koncert prof. Adama Regiewicza.
Uroczystość była relacjonowana przez telewizję polonijną Video Pyja, co zwiększyło poważnie zasięg naszych działań.
Właściwe zajęcia na Uniwersytecie L'Orientale z włoskimi studentami były realizowane w dniach 2-6 maja w budynku Uniwersytetu L'Orientale w Neapolu na Wydziale Literaturoznawstwa, Językoznawstwa oraz Komparatystyki przy via Duomo.
W zajęciach wzięło udział ponad 80 studentów włoskiego uniwersytetu, głównie slawistów, obecnych zarówno w sali wykładowej, jak i łączących się z wykładowcami w czasie realnym za pośrednictwem platformy elektronicznej.
Na zdjęciu: Prof. dr hab. Maciej Szargot i dr hab. prof. UJD Barbara Szargot w sali zajęciowej.
Program zajęć został podporządkowany prezentacji pięciu polskich noblistów: Henryka Sienkiewicza, Władysława Reymonta, Czesława Miłosza, Wisławy Szymborskiej oraz Olgi Tokarczuk. Twórczość noblistów była także punktem wyjścia do wyjaśniania najważniejszych cech kulturowych tożsamościowo ważnych dla polskiej kultury tj. związek z religią, ziemią, politycznością, etyką, wolnością, historią. Ponadto wprowadzono moduł językowy, w którym wyjaśniano sposób myślenia Polaków uwidaczniający się w języku. Całość wykładów w każdym dniu zamykała część kulturowa, ukazująca obecność wywołanych tematem głównym zjawisk w kulturze popularnej - szczególnie muzycznej.
Rozkład zajęć ukazuje harmonogram wykładów na plakacie.
Na zdjęciu: Plakat zapowiadający wykłady w Neapolu.
W poniedziałek 2 V prof. Barbara Szargot przedstawiła wykład zatytułowany „Henryk Sienkiewicz, czyli historia w powieści", po czym poprowadziła warsztaty pod hasłem „Jak Polacy mówią naprawdę?". Po przerwie prof. Adam Regiewicz zainaugurował serię wykładów poświęconych muzycznej kulturze popularnej we współczesnej Polsce wystąpieniem zatytułowanym „Wiek XIX w polskiej muzyce rockowej".
We wtorek 3 V prof. Maciej Szargot wygłosił wykład pod tytułem „Władysław Reymont, czyli opowieść o wsi", a następnie przeprowadził warsztaty zatytułowane „Przysłowia mądrością ludową". Po przerwie prof. Adam Regiewicz kontynuował rozpoczętą w poniedziałek serię wykładów wystąpieniem pt. „Folklor i alternatywa".
W środę 4 V dr Ewelina Mika przedstawiła wykład pt. „Wisława Szymborska, czyli niepoważnie o rzeczach całkiem serio". Następnie po przerwie prof. Violetta Jaros przeprowadziła warsztaty pod hasłem „Polskie ‘wymyki' językowe". Po kolejnej przerwie prof. Adam Regiewicz zaproponował kolejny wykład z cyklu dotyczącego muzyki popularnej pt. „Poezja nie jest dla idotów. Wiersze alternatywne".
W czwartek 5 V dr Ewelina Mika wygłosiła wykład zatytułowany „Miłosz - najbardziej polityczny Nobel". Po przerwie prof. Violetta Jaros prowadziła warsztaty zatytułowane „Językowe złodziejstwo. O zapożyczeniach w języku polskim". Po kolejnej przerwie prof. Adam Regiewicz wykładał na temat „Muzycznych protestsongów".
Wreszcie w piątek 6 V prof. Adam Regiewicz wygłosił wykład poświęcony polskiej pisarce niedawno uhonorowanej Nagrodą Nobla, zatytułowany „Olga Tokarczuk, czyli dlaczego Polacy kochają baśnie". Prof. Violetta Jaros kontynuowała swoją serię warsztatów językowych zajęciami pod hasłem „Przesądy w języku". Na koniec prof. Adam Regiewicz przedstawił polskie wokalistki w wykładzie „Kobiety mają głos!".
Na zdjęciu: Studenci L'Orientale uczestniczący w zajęciach bezpośrednio.
Wszystkie wykłady i warsztaty spotkały się z żywym odbiorem i zainteresowaniem studentów. Dowodem na to jest fakt, że rekrutacja na zajęcia, które będą prowadzone w Polsce, odbyła się błyskawicznie - limit został wyczerpany w ciągu dwóch dni. Prowadzący starali się o atrakcyjną formę wykładów o literaturze, zachęcającą do zapoznania się z twórczością polskich noblistów, co - sądząc z deklaracji uczestników - udało się. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się też bogato ilustrowane wykłady poświęcone współczesnej polskiej muzyce popularnej (zwłaszcza alternatywnej) - zupełnie nieznanej we Włoszech. Udało się zatem pokazać studentom zarówno tradycyjne, jak i nowoczesne oblicze polskiej kultury. Studenci żywo też reagowali na warsztaty związane ze współczesnym językiem polskim, zwłaszcza, że świadomie przygotowano je jako alternatywne w stosunku do ujęć podręcznikowych. Prowadzący starali się przekazać studentom wiedzę nie tylko o konstrukcjach, ale i o kulturowych uwarunkowaniach komunikacji językowej.